Uitspraken door Hans Klepper (wethouder SGP) en Cees van der Bok (ondernemer). Beiden zijn helaas niet meer onder ons.
Kerkenpaden
Saillant detail was dat zich kriskras door de dijklichamen ook nog eens diverse kerkepaden slingeren. Ook die zijn door de commissie nadrukkelijk in het landinrichtingsplan opgenomen.
Nageslacht
C. van der Bok (84), op het eiland beter bekent als Ceesje Bok, juicht de instandhouding van de kerkenpaden van harte toe. Het plan van de landinrichtingscommissie doet recht aan de plaatselijke geschiedenis, zegt hij. Van der Bok is sinds kort bezig alle kerkweggetjes die in de loop der eeuwen door de Ouddorpse velden liepen, in kaart te brengen. , Kerkenpaden als die van Ouddorp vind je bijna nergens meer. Het zou voor het nageslacht jammer zijn als de huidige twee ook verloren gingen”.
Hij schat dat de kerkenpaden in de veertiende eeuw zijn ontstaan, toen de ambachtsheren een kerk stichtten, inclusief toren. , In totaal liepen er zo’n twintig paden in de richting van de kerk. De mensen kwamen overal vandaan. De langste route telde zo’n acht kilometer. Het kwam voor dat twee jongetjes uit hetzelfde gezin elkaar onderweg ontmoetten: de een ging na de ochtenddienst naar huis, de ander ging op pad naar de middagdienst. Halverwege werd het jasje verwisseld. Op die manier kreeg moeder het voor elkaar dat beide zonen toch netjes in de kerk zaten”.
In de jaren vijftig en zestig zijn volgens Van der Bok de meeste kerkenpaden verdwenen. Hij wijt dat niet alleen aan bebouwing, akkerbouw en een toenemend gebruik van fiets en auto. , Het komt ook door een burgemeester die weinig spaarzamelijk met kerkenpaden omging. De beste man plakte in een hoekje van het aanplakbord een maatregel op waardoor het pad verdween. Als niemand binnen twee weken reageerde, werd het definitief geschrapt. De eigenaar kreeg als bedankje 25 gulden”.
Regen
De kerkenpaden slingerden overal doorheen, herinnert Van der Bok zich. Over heiden, weilanden, akkers, maar ook erven van boerderijen. , De paden stonden opgetekend bij het Kadaster. Op de betreffende percelen rustte het zogeheten erfdienstbaarheid. Particulieren moesten vrije doorgang verlenen. Onderhoud was nauwelijks nodig. Werd de begroeiing te weelderig, dan namen de gebruikers die zelf onder handen”.
De familie Hameeteman herinnert zich dat het wandelen over de kerkenpaden vroeger voor niemand echt bezwaarlijk was, ook niet bij storm en regen, terwijl regenkleding nergens voorhanden was. , Een vrouw uit de omgeving van de Westduinen kwam eens doorweekt aan bij de kerk. , Maar Jaantje, wat ben jij toch nat!” kreeg ze te horen. Ze gaf er niets om. , Het is maar water”, zei ze, geen vuur”. Ze had het graag voor de kerkgang over”.
Gezelschap op Ouddorps kerkenraad
Landinrichtingscommissie herstelt twee authentieke zandweggetjes
Elke zondag kiest ze steevast het kerkenpad. Over een smal zandweggetje wandelt de 70-jarige mevrouw H. Hameeteman in een dergelijk twintig minuten naar de Nederlandse hervormde kerk in het centrum van Ouddorp. Ze is een van de weinigen voor wie het kerkenpad nog zijn oorspronkelijke waarde heeft behouden. Het idee van het gemeentebestuur om enkele paden in oude luister te herstellen, spreekt haar aan. , Ja, dat doet me erg goed, want een dergelijk kerkenpad houdt de herinnering aan vroeger dagen levend”.
Samen met haar man woont mevrouw Hameeteman in een typisch woonboerderijtje langs de Oudelandseweg . Tegen het woongedeelte leunt een vierkante landbouwschuur, waar de 82-jarige Hameeteman een enkel koebeest verzorgt. Het huisje ligt met vier andere gegroepeerd op een winderige locatie, een aantal kilometers buiten de bebouwde kom.
Elke zondag trekt het echtpaar om kwart over negen de deur achter zich dicht. Met de benenwagen koerst het vervolgens in de richting van de oude kerk met zijn pompeuze toren, al ziet de vader des huizes zich de laatste tijd vanwege zijn leeftijd meer en meer genoodzaakt de auto te nemen. , Maar ik blijf lopen, zolang het mogelijk is”, zegt mevrouw Hameeteman.
Een groot deel van de wandeling voert over het eeuwenoude kerkenpad, een van de twee die nog over zijn in Ouddorp. Ontginning en bebouwing hebben de sporen van de overige uitgewist. Om te voorkomen dat de laatste twee ook verdwijnen, heeft de speciale landinrichtingscommissie onder voorzitterschap van SGP-wethouder J. Klepper voor Ouddorp-West een herstelplan gemaakt. Na het opknapwerk worden beide paden opgenomen in een nieuwe kaart voor de landinrichting. Strenge regelgeving moet voorkomen dat de paden verder worden aangetast.
Schoenen
Al na honderd meter verlaat het echtpaar Hameeteman de geasfalteerde polderweg. Het slaat linksaf het kerkenpad in, net achter een haag van de buurman. Nou ja, pad, zeg maar paadje. Het smalle weggetje, niet meer dan twee paar schoenen breed, valt nauwelijks op. Het is dat er een vierkante steen ligt met de naam Mannenpad, anders zouden argeloze voorbijgangers het zanderige weggetje zeker over het hoofd zien.
Het Mannenpad slingert dwars door het heuvelachtige landschap. Wandelaars lopen ”s winters dank zij de begroeiing aan weerszijden van het pad in de luwte van de vrieswind. Een rustiger voorbereiding op de woordbediening kunnen zij zich niet voorstellen. Mevrouw Hameeteman, ‘‘s Zomers maak je een wandeling naar de kerk echt voor je plezier. Je kuiert langs de bloeiende brem en ondertussen hoor je tal van vogels zingen”.
Door voor het Mannenpad te kiezen, snijdt het paar bovendien een flinke hoek van het wegennet af. , Als we over de verharde weg gaan, lopen we ruim een kilometer om. Dat is niet veel natuurlijk, maar alle beetjes schelen”. Het Mannenpad komt uit op de Kelderweg Daar kiest het echtpaar opnieuw voor een kerkenpaadje de Spaanse weg met een lengte van zo”n 500 meter. Dat komt uit op de Achterweg, een straatje dat bijna in de schaduw van de kerk ligt.
Ditjes en datjes
Het echtpaar Hameeteman is een van de weinige waarvoor het kerkenpaadje nog waarde heeft. Vroeger was het beeld anders. , Toen liepen er drommen mensen over de paden. Iedereen ging naar de kerk, je kwam elkaar tegen en je voerde onderling gesprekken. Soms hadden die een geestelijk niveau. Niet altijd hoor, vaak kwamen ook de gewone ditjes en datjes aan de orde. Het was vroeger heus niet beter dan nu”.
Maar buurman Sperling bijvoorbeeld kon je onderweg van huis naar de kerk of andersom nogal eens horen spreken over zijn geloofservaringen. Ik herinner me nog zijn zorg over de komst van waterleiding. Ja, daar was die man bezorgd om. Waarom? Hij kende zijn hart. Hij was bevreesd, dat hij nog minder afhankelijk van de Heere zou worden.
Bronvermelding
Hans Klepper
Cees van der Bok
